بیست و سوم ربیع الاول، سالروز ورود حضرت معصومه(س) به شهر مقدس قم می‌باشد که این بانوی گرانقدر در راه رسیدن به برادر بزرگوارشان امام رضا(ع) در شهر قم وفات می‌کنند و در آن شهر مدفون می‌گردند که این اتفاق مایه برکت برای اهالی این شهر می‌شود، و در ادامه این طلب، به برخی از این برکات اشاره می کنیم:
1- گسترش شهر قم
شهر قم به تدریج از شمال شرقى، به جنوب غربى که محل دفن آن حضرت بود کشیده شد به طورى که حرم فاطمه معصومه(س) که در حاشیه شهر قرار داشت، امروزه در مرکز شهر و در آبادترین قسمت آن واقع است.
2- مورد توجه شدن قم
توجه پادشاهان و حاکمان و طبقات گوناگون مردم به این شهر و کوچ بسیارى از افراد مشتاق اهل بیت علیهم السلام براى اقامت در آن، به خاطر مدفون بودن حضرت معصومه(س)در این شهر است.
3-استحکام مذهبى قم
قم از جنبه مذهبى استحکام ویژهاى یافته و مرکز روحانیت شیعه شد. و عدهاى از بزرگترین علماى شیعه از آنجا برخاسته یا در آن اقامت کردند.
4-کثرت سادات در شهر قم
بعد از دفن حضرت معصومه(س) عده بسیارى از فرزندزادگان امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و موسى بن جعفر(ع) و على بن موسى الرضا(ع) و از فرزندان محمد حنفیه و زید بن على بن الحسین(ع) و اسماعیل فرزند امام صادق(ع) از اطراف به قم روى آوردهاند. از آنجا که این شهر از ابتدا مورد نظر آل على(ع) بوده است و مردم قم نسبت به اولاد پیغمبر(ص) ارادت و علاقه خاصى داشتهاند، به تدریج بعد از ورود حضرت معصومه(ع) از نظر کثرت سادات، موقعیت بى نظیر و یا کم نظیرى یافته است.
امروزه کثرت سادات قم، به خوبى محسوس و مشهود است و چند محله به نام علویان و سادات است که بیشتر آنها سید هستند، از جمله محله سیدان، محله موسویان و محله موسى سلام بر مردم قم! خداوند شهرهاى آنان را با باران سیراب کند و برکتها را بر آنان نازل کند و بدىهاى آنان را به خوبى مبدل گرداند. آنها اهل رکوع و سجود و قیام و قعودند. آنان فقیه و دانشمند و اهل درک حقایق و روایت و عبادت نیکو هستند.
مبرقع و همچنین وجود سادات برقعى و رضوى و چاووشى و غیره نشانگر این حقیقت مىباشد.
5- توجه به امور امامزادگان
مردم قم از اوایل قرن سوم هجرى که فاطمه معصومه(ع) در قم مدفون شد، در بزرگداشت مقابر اولاد پیامبر(ص) همان تلاش را کردند که در زمان حیاتشان از آنان به عمل مىآوردند. ساختن بناهاى مجلل و بارگاه و گنبد و وقف اموال در این راه از جمله این تلاش هاست. در دوره صفویه و قاجاریه، بعضى از جهانگردانى که به ایران آمده و از قم عبور کردهاند، در سفرنامههاى خود امامزادگان قم را وصف نموده و حتى در پاره اى از آنها در تعداد امامزادگان افراط کردهاند.
6- پرورش علماى بزرگ در شهر قم
یکى دیگر از برکات فاطمه معصومه(ع)، پرورش عالمان و اندیشمندان بزرگ در این شهر مىباشد که به نام بعضى از آنان اشاره مىشود:
- على بن حسین بن بابویه قمى، پدر شیخ صدوق یا صدوق اول;
- محمد بن على بن بابویه قمى، معروف به شیخ صدوق و نویسنده نزدیک به 300 کتاب در اصول و فروع;
- محمد بن حسن صفار، از یاران نزدیک امام حسن عسکرى(ع);
- احمد بن اسحاق قمى، وکیل امام عسکرى(ع) در قم و سازنده مسجد معروف امام به دستور آن حضرت;
- احمد بن ادریس قمى، از محدثان شیعى;
- زکریا بن آدم، از اصحاب امام رضا(ع);
- ابوعبدالله محمد بن خالد برقى، ادیب، محدث و نویسنده کتابهاى مهمى همچون: التنزیل و التعبیر، کتاب العلل، کتاب یوم و لیله.
- احمد بن محمد بن خالد برقى، منسوب به برقرود قم و نویسنده کتابهاى فراوانى همچون: المحاسن، کتاب التبلیغ و الرساله، کتاب التراحم و التعاطف، و سایر تالیفات وى که به دهها جلد بالغ مىشود.
- على بن ابراهیم قمى، مفسر معروف;
- خواجه نصیر الدین طوسى جهرودى معروف به استاد البشر و از افتخارات جهان اسلام;
- صدر المتالهین شیرازى، که آثار برجسته فلسفى از جمله: اسفار اربعه، شواهد الربوبیه، شرح کافى و... را پدید آورد;
- ملا عبد الرزاق لاهیجى، فیلسوف وحکیم نامدار شیعه در قرن 11 و صاحب کتابهاى شوارق الالهام و گوهر مراد;
- حاج ملا مهدى قمى نراقى، نویسنده جامع السعادات;
- میرزا ابوالقاسم قمى (میرزاى قمى)، صاحب قوانین و داراى کرامات بى شمار.
وصدها عالم و دانشمند و شاعر و وزیر و مورخ و رجال علمى و مردان سیاست و وزارت از این خطه ظهور نمودهاند که تفصیل آن در جاى خود بیان شده است.
7- حوزه علمیه قم
یکى دیگر از برکات مزار مقدس بانوى دو عالم، حضرت معصومه(ع) در شهر قم، رونق گرفتن حوزه علمیه مىباشد. تاریخ این کانون علم و فقاهت به قرنها قبل بر مىگردد. ابراهیم بن هاشم قمى، سعد بن عبدالله قمى، احمد بن اسحاق قمى، على بن بابویه قمى و دهها محدث و عالم شیعى از اوایل قرن سوم هجرى به بعد، زمینه گسترش علم و ادب و حدیث را در این شهر ایجاد کرده بودند.
هجرت ملاصدرا فیلسوف نامى شیعه به قم چهره دیگرى به این حرکت داد. سکونت مرحوم فیض کاشانى در قم و تاسیس مدرسه فیضیه در جوار حرم مطهر حضرت معصومه علیها السلام، رشد فکرى و فضاى علمى این شهر را دگرگون نمود.
این رشد علمى همچنان رو به بالندگى بود تا در سال 1315 شمسى مرحوم شیخ عبدالکریم حائرى پرچمدار علم و فضیلت از اراک به قم آمده و روحى تازه به کالبد این کانون فقاهت و معنویت دمید. اقبال آیت الله العظمى بروجردى رحمه الله به قم، فعالیتهاى فرهنگى واجتماعى را در این شهر تسریع نموده و همچنین ورود مراجع و دانشمندان بزرگ شیعى و همراهى آنان با حرکت حوزه علمیه در شکوفائى آن نقش به سزایى داشت.
امروزه به برکت معنوى حضرت فاطمه معصومه علیها السلام، مجمع بزرگى از مراجع، آیات عظام و فقیهان و مجتهدان در این شهر نورانى و ملکوتى ایجاد شده است که مورد توجه جهانیان مىباشد.
هم اکنون خیل عظیمى از طلاب و دانش پژوهان علوم اسلامى در این حوزه مقدسه به تحصیل و تدریس اشتغال دارند که با زعامت مراجع تقلید و تدبیر مدیریتحوزه علمیه قم برنامه ریزىهاى خاصى براى توسعه و بارور نمودن هرچه بیشتر علوم اسلامى و تخصصى نمودن آن در حال انجام است که آینده روشن و بالندهترى را نوید مىدهد. لازم به ذکر است این زمانى مىرسد که از قم علم و دانش به دیگر شهرها از شرق تا غرب عالم منتشر مىشود، تا جایى که این شهر اسوه و الگوى شهرهاى دیگر گشته و هیچ کس در روى زمین باقى نمىماند که از قم به او بهرههاى علمى و دینى نرسد تا آنکه زمان ظهور حجت خدا و قائم ما فرا رسد.
رونق علمى شهر قم را امام صادق علیه السلام دهها سال قبل از ورود حضرت معصومه علیها السلام به شهر قم، پیش بینى کرده و فرموده بود: «زمانى مى رسد که از قم علم و دانش به دیگر شهرها از شرق تا غرب عالم منتشر مى شود، تا جایى که این شهر اسوه و الگوى شهرهاى دیگر گشته و هیچ کس در روى زمین باقى نمىماند که از قم به او بهرههاى علمى و دینى نرسد تا آنکه زمان ظهور حجت خدا و قائم ما فرا رسد» .
8-انقلاب اسلامى ایران
از مهمترین ویژگىهاى شهر قم و آثار و برکات حضرت معصومه(ع) تشکیل هستههاى مرکزى انقلاب اسلامى ایران در این نقطه حساس کشور مىباشد. شهر قم بستر قیام و انقلاب و پرورشگاه بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران است.
اکثر حوادث انقلاب اسلامى با این شهر مرتبط بوده است و البته به وقوع چنین حادثهاى در شهر قم در گفتار ائمه اطهار(ع) نیز اشاره شده است و روایت معروف حضرت کاظم علیه السلام در این مورد، قابل انطباق با انقلاب اسلامى ایران است. مطمئنا اگر انقلاب با عظمت اسلامى - که از شهر قم ریشه گرفته و موج آن تمام نقاط عالم را تحت تاثیر قرار داد - مصداق منحصر به فرد این گفتار زیبا نباشد، حتما یکى از مصادیق آن خواهد بود; چراکه ویژگىهاى مورد ستایش امام هفتم(ع) دقیقا در مورد رهبر و مردم ایران صادق مىباشد. آن ویژگىها عبارتند از:
1- رهبر آنان مردى از اهل قم است.
2- رهبر آنان مردم را به سوى حق مىخواند.
3- پیروان و طرفداران او اراده و استقامتى قوى و آهنین دارند.
4- خستگى در آنان راه ندارد.
5- طوفانهاى حوادث آنان را متزلزل نمىکند.
6- توکل بر خدا دارند.
7- به خاطر پارسایى پیروزند.
متن روایت چنین است که امام موسى کاظم علیه السلام فرمود: «رجل من اهل قم یدعوا الناس الى الحق، یجتمع معه قوم کزبر الحدید، لاتزلهم الریاح العواصف و لا یملون من الحرب و لایجبنون و على الله یتوکلون والعاقبة للمتقین»; مردى از اهل قم [به پا مىخیزد و] مردم را به حق فرا مىخواند. گروهى به یارى او بر مىخیزند که مانند قطعههاى آهن هستند، تندبادها [ى حوادث و مشکلات] آنان را متزلزل نمىکند و از جنگ خسته نمىشوند و نمىترسند و بر خدا توکل مىکنند. پیروزى نهایى از آن پرهیزکاران است» .
