فضیلت رمضان و فلسفه ی روزه
 «اوّله رحمه و اوسطه مغفره و آخره عتقٌ من‌النّیران » با آغاز رمضان ، درهای رحمت خداوند گشاده می شود و در میانه های رمضان مؤمنین خطا کار آمرزیده می‌شوند و در پایان رمضان روزه‌داران به رهایی از آتش دوزخ مژده داده شده‌اند.
اما ممکن است روزه برای عدّه‌ای خوشایند نیاید و چه بسا دیگر احکام اسلامی را باعث درد و اندوه حسّ نمایند، خداوند برای این عدّه قاعده کلی ارائه می دهد : « برای شما مبارزه و جهاد فرض گردیده است و آن برای شما گران می‌آید و چه بسا اموری که برایتان ‌خوش نمی‌آید و در آن امور خیر و نیکی نهاده شده است و چه بسا اموری که دوستش دارید و در آن شرّ و بدی واقع شده است و خداوند به همه ی امور آگاه است و شما نمی‌دانید. » . « بقره آیه 214 » .

 شاعر ایرانی بابا‌طاهر همدانی با نظر عمیق به اختلاف زاویه‌های دید اشخاص می‌سُراید :

یکـی درد و یکی درمــان پسـنــدد * یکـی وصـل و یکی هجــران پسندد
من از درد و درمان و وصل و هجران * پــسنـدم آنچــه را جانــان پــسنـدد

فواید روزه :
(1) فایده اُخروی: روز نصف صبر است و صبر نصف ایمان است و لذا روزه یک چهارم ایمان است (حدیث) خداوند متعال می‌فرماید: بنده ی من به دستور من نمی‌خورد، نمی‌نوشد و از مقاربت با همسر خودداری می نماید پس پاداش بی‌حساب او نزد من محفوظ است(حدیث قدسی).

دیده ایم کودک را زمانی که خواسته اش برآورده نمی شود خود را به زمین می اندازد و ناله و زاری می کند بدین وسیله می خواهد والدین را به رحم آورد تا خواسته اش برآورده شود. ما مسلمانان نیز به مانند شیوه ی اطفال ، در این ماه مبارک ، روزها با صیام و خودداری از آب و خوراک و دوری از مقاربت با همسر و شب ها با نماز تراویح و قیام شب برای خدا ، به ناله و زاری می پردازیم و زبان حال ما این است که خداوندا ما جز رضا و خوشنودی ات و در آخرت جز بهشت تو نمی خواهیم ، ما را بیامرز و ما را به خود مقرّب فرما. ( الهی آمین )

(2) فایده دنیوی : روزه در تأمین صحّت بدن بی‌اندازه تاثیر دارد. زیرا دستگاه گوارش و معده و روده ها را استراحت می‌دهد. ترشّحات را تنظیم می‌کند . بسا اطبّا برای معالجه ی بعضی‌از امراض ، امساک و پرهیز از غذا را دستور می‌دهند یعنی ، آنچه که حضرت رسول محمّد مصطفی(ص) اشارت کرده است : « صو‌مو‌اتصّحوا » روزه بگیرید ، تندرست می شوید. خداوند برای سایر اوقات سال نیز دستور می دهد : « کلوا و اشربوا ولاتسرفوا » . بخورید و بیاشامید ، امّا اسراف نکنید. روزه جسم را بدون غذا می گذارد ، اما خود آن غذای روح است جان را پرورش می دهد آینه ی قلب ( روح ) را از زنگار غفلت و خود خواهی می زُداید :

« ای برادر تو همان اندیشـه ای / مابقی تو استخوان و ریشه ای »

روزه در اخلاق انسان هم تأثیر می گذارد شخص را ورزیده و قانع و باحوصله بار می آورد ودرس صبر و متانت به او یاد می دهد . روزه دار طعم تشنگی و گرسنگی را می چشد و به زندگی فقرا و مستمندان بهتر و بیشتر می اندیشد و رسیدگی به آنها را وظیفه می شمرد ، چرا که خداوند حقّ آنها را در اموال سرمایه داران قرار داده است : « الذین فی اموالهم حقٌّ معلوم * للسائل و المحروم » ( 24و25 معارج ) و همانان ( سرمایه داران ) که در اموالشان حقّى معلوم است (24) براى سائل ( تکدّی گر ) و محروم (25)
و بنابراین در جامعه ی اسلامی تعاون و همکاری بر قرار و ثبات می یابد.